We are all made of stars
Donderdag 27 november was een sombere, donkere dag. De egaal grijze winterhemel waagde het ook nog eens te gaan regenen toen ik vanuit het centrum terugfietste naar huis. Het enige lichtpuntje dat me overeind hield, zelfs na een bijna-botsing met een &%$#!@ toeriste, was het boekje dat ik in m'n tas had.
Dat Stardust: supernovae and life, the cosmic connection maar €3,95 kostte, was genoeg om een glimlach op mijn gezicht te toveren. Maar daarbovenop behandelt het een onderwerp waar ik al een tijd meer over wil weten: het verband tussen supernova's en ons bestaan. Je hebt vast weleens gehoord van die krachtige explosies van uitgebrande sterren die bezwijken onder hun eigen gewicht. In 1572 bracht een met het blote oog zichtbare supernova het dogma dat het heelal onveranderlijk was aan het wankelen. Nog steeds komen er ongeveer vijf sterren per jaar op deze brute manier aan hun eind in ons Melkwegstelsel.
In tegenstelling tot de meeste explosies veroorzaken supernova's niet slechts destructie; ze brengen ook mooie dingen voort. Planeten, bijvoorbeeld, en mensen. Vlak na de oerknal bevonden zich praktisch alleen de lichte elementen waterstof en helium in het heelal. Die alomtegenwoordige wolken klonterden door de zwaartekracht samen en vormden zo de eerste generatie sterren. Die maakten in hun kern gedurende hun leven door nucleosynthese de eerste zwaardere elementen en tijdens hun explosie nog een paar die zwaarder waren dan ijzer. De volgende generatie strooide net zo kwistig met sterrenstof. Resultaat: een universum dat steeds rijker werd aan elementen.
Onze zon, en dus ook wij, behoren tot de derde generatie van dit gigantische recyclingproces. Inmiddels zijn er 88 elementen bijgekomen in het heelal, waaronder een paar erg nuttige, zoals zuurstof en koolstof, waar wij voor het grootste gedeelte uit bestaan. Zonder ploffende sterren zweefden we bij wijze van spreken nu nog rond in een wolk waterstof. In het donker. En dat is vreselijk saai. Dus repeat after me: DANK JULLIE WEL, LIEVE STERREN!!
Plaatjes enzo
Een ontplofte ster laat een boel rommel achter, vaak in de vorm van een ruwweg bolvormige nevel. De Krabnevel is daar een goed voorbeeld van. Sommige nevels zien er oogverblindend mooi uit, zoals de Adelaarsnevel (met Pilaren der Schepping in het midden) en de majestueuze Carinanevel (enorme foto, maar het wachten waard!). Als je goed kijkt zijn in de laatste bolwolken te zien, waarin nieuwe sterren worden geboren. En zo is de cirkel weer rond...
Dat Stardust: supernovae and life, the cosmic connection maar €3,95 kostte, was genoeg om een glimlach op mijn gezicht te toveren. Maar daarbovenop behandelt het een onderwerp waar ik al een tijd meer over wil weten: het verband tussen supernova's en ons bestaan. Je hebt vast weleens gehoord van die krachtige explosies van uitgebrande sterren die bezwijken onder hun eigen gewicht. In 1572 bracht een met het blote oog zichtbare supernova het dogma dat het heelal onveranderlijk was aan het wankelen. Nog steeds komen er ongeveer vijf sterren per jaar op deze brute manier aan hun eind in ons Melkwegstelsel.
In tegenstelling tot de meeste explosies veroorzaken supernova's niet slechts destructie; ze brengen ook mooie dingen voort. Planeten, bijvoorbeeld, en mensen. Vlak na de oerknal bevonden zich praktisch alleen de lichte elementen waterstof en helium in het heelal. Die alomtegenwoordige wolken klonterden door de zwaartekracht samen en vormden zo de eerste generatie sterren. Die maakten in hun kern gedurende hun leven door nucleosynthese de eerste zwaardere elementen en tijdens hun explosie nog een paar die zwaarder waren dan ijzer. De volgende generatie strooide net zo kwistig met sterrenstof. Resultaat: een universum dat steeds rijker werd aan elementen.
Onze zon, en dus ook wij, behoren tot de derde generatie van dit gigantische recyclingproces. Inmiddels zijn er 88 elementen bijgekomen in het heelal, waaronder een paar erg nuttige, zoals zuurstof en koolstof, waar wij voor het grootste gedeelte uit bestaan. Zonder ploffende sterren zweefden we bij wijze van spreken nu nog rond in een wolk waterstof. In het donker. En dat is vreselijk saai. Dus repeat after me: DANK JULLIE WEL, LIEVE STERREN!!
Plaatjes enzo
Een ontplofte ster laat een boel rommel achter, vaak in de vorm van een ruwweg bolvormige nevel. De Krabnevel is daar een goed voorbeeld van. Sommige nevels zien er oogverblindend mooi uit, zoals de Adelaarsnevel (met Pilaren der Schepping in het midden) en de majestueuze Carinanevel (enorme foto, maar het wachten waard!). Als je goed kijkt zijn in de laatste bolwolken te zien, waarin nieuwe sterren worden geboren. En zo is de cirkel weer rond...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten