Twijfel, strijd en een folder, deel 2

In the left corner: Arie Boomsma, vooruitstrevende EO-warrior met een kaak ter grootte van de Afsluitdijk! And in the right corner: Bert Dorenbos, woeste beschermer van heilige huisjes, gekleed in traditioneel vooroorlogs tenue! Wie gaat deze matpartij winnen?

Als je dit fragment van De Wereld Draait Door bekijkt, zul je het weten. In het vorige deel kon u lezen over Knevels moedige tv-optreden. Fanatieke moraalridder Dorenbos had er geen goed woord voor over en noemt het een "daad van agressie". Wie Darwin verdedigt, leest de bijbel niet letterlijk en riskeert daarmee een enkeltje hellevuur. Want wat zou hij anders bedoelen met de uitspraak dat Knevel "van de weg is geraakt"? Dorenbos ziet een scheuring ontstaan binnen de EO, iets waar Boomsma het niet mee eens is. Matthijs van Nieuwkerk houdt zich voor de verandering eens op de achtergrond en laat zijn tafelgasten fijn bakkeleien, misschien omdat hij weinig weet over het algemeen betwijfeld christelijk geloof.

Wat opvalt is dat Boomsma met zijn betoog sympathie weet te kweken bij de anders zo anti-religieuze GeenStijl-aanhang. Al speelt daarbij vast mee dat hij een vlotgebekte presentator en ex-model is, en Dorenbos een karikatuur van een kleurloze zedenprediker uit de Bible Belt:

Ik mag die Arie wel. Bij tijd en wijle is het inderdaad net alsof Jezus in beeld verschijnt, maar hij kan het goed verwoorden en is niet al te opdringerig. Daardoor dwingt hij (zelfs bij mij als volstrekt ongelovige) toch wel respect af voor zijn kijk op de wereld.
GetintGlas

Ik word altijd zo moe van mensen zoals Dorenbos, je kan er gewoon _geen_ discussie mee voeren vanwege die dikke grote oogkleppen die ze op hebben. En die Arie heeft van mij nu dikke kudos [red: 'goedkeuring'] gekregen...ik sta niet achter zijn geloof, maar ik vind het wel weer leuk om te zien dat iemand ondanks zijn geloof, wel "kritisch" er naar durft te kijken....chapeau Arie, dat had ik niet van je gedacht!
yveZ

Mooi te zien dat Arie Boomsma en Andries knevel (of all people!) als gelovigen het toch aandurven om dogma te laten wijken voor logica. Ik zou bijna zelf gaan geloven dat er nog hoop is voor de ontwikkeling van gelovigen in het algemeen. Hoewel, er zullen waarschijnlijk altijd Dorenbossen blijven... +1 voor Arie en Andries; lekker bezig.
broodje bal met mayo

Maar ook:

Wat een non-discussie. Alsof fundie Dorenbos stelt dat kabouters alleen rode puntmutsen dragen, terwijl ze volgens de 'verlichte' Boomsma ook groen of blauw kunnen zijn. Kabouters of hogere machten, who cares?
bintang

Het is toepasselijk dat Boomsma er steeds meer als Jezus begint uit te zien, want hij is naar mijn mening de redder van de EO. Zonder zijn soort pluralisme/postmodernisme zal de EO weinig uit kunnen richten in de zieltjeswin-business. De starre orthodoxie van mensen als Dorenbos botst steeds meer met de maatschappij, waar ieders persoonlijke mening (in theorie) als heilig wordt gezien. Veelzeggend is de reactie van Erik de Zwart, als hem aan het eind gevraagd wordt wat hij van de discussie vond: "Wel amusant om te horen zo. Wij geloven natuurlijk in Märklin, en zo heeft iedereen z'n eigen ding". Dat is meteen de houding van het grote publiek. Ik betwijfel of Dorenbos en de zijnen daar iets mee kunnen, maar Boomsma probeert er gelijk op in te haken. Het laat zien dat zo'n (wat domme) opmerking in zijn wereldbeeld geen dooddoener is, maar juist het begin van een discussie over geloof.

Maar laat ik Boomsma niet te ver de hemel inprijzen. Zijn houding is dan wel prettig, van veel lef getuigt die niet. Je zou hem ervan kunnen verdenken dat hij een dogmatische boodschap slechts smakelijk eigentijds verpakt, om het vervolgens ter sprake te kunnen brengen zonder iemand voor het hoofd te stoten. "Glibberig", vond iemand dat. Daar kun je een rechtlijnige botterik als Dorenbos onmogelijk van beschuldigen. Boomsma lijkt bovendien niet in te zien dat hij ook een dogmaticus is. Dogma's vormen de basis van het christelijk geloof. Anders gezegd: juist omdat mensen dogma's volgen en niet hun eigen invulling aan de bijbel geven (wat Boomsma zo ongeveer aanmoedigt), bestaat er zoiets als het christendom... en de EO. Zonder dogma's krijg je chaotische New Age-taferelen waarbij iedere gek vanalles kan claimen — al heeft zelfs New Age zijn dogma's; denk aan de centrale rol die (levens)energie meestal wordt toegedicht. Voordat ik geheel afdwaal, even kort samengevat: Boomsma heeft het hart op de juiste plaats, maar zegt niet heel doordachte dingen.

De EO-achterban is ondertussen in rep en roer. Sowieso voelen veel leden zich vanuit een soort oer-EO-gevoel geroepen om over elke kleine misstap van hun Hilversumse halfgoden hun prekerige zegje te doen. Een schoolvoorbeeld hiervan vormt de volgende reactie van 'Tja' op de EO-website:

Ik heb net naar het programma 'De wereld draait door' zitten kijken en ik ben diep teleurgesteld in een aantal huidige presentatoren en medewerkers van de EO. Dat presentator Arie glashard beweerd dat er geen verandering binnen de EO gaande is en dit ook nog tegen een oud-directeur durft vol te houden, vind ik getuigen van naïviteit. Het voorval met Knevel (en nu ook Arie) wijst op zichzelf op verandering binnen de EO. Mensen zijn lid geworden van de EO omdat deze ergens voor stond, namelijk: het evangelie verkondigen. Het feit dat de EO haar standpunten zo makkelijk aanpast of veranderd heeft ervoor gezorgd dat veel leden twijfelen over hun lidmaatschap. Het verkondigen van het evangelie is de afgelopen jaren veranderd in: zo min mogelijk anders zijn en zo veel mogelijk meegaan met de wereld. We willen als christenen toch een verschil maken??

Dit bericht geeft goed weer wat er aan de hand kan zijn: de tweedeling was er al langer, binnen de EO en christelijk Nederland, maar het is nu tot een publiekelijke confrontatie gekomen tussen zij die anders willen zijn puur om het 'heilige' anders-zijn (waaronder ook de reageerder), en zij die zich aanpassen aan de postmoderne maatschappij om er regelrecht de dialoog mee aan te gaan.

Het zal u intussen duidelijk zijn dat de hele discussie uiteindelijk niet over het waarheidsgehalte van de evolutietheorie gaat. Het wordt weer eens gebruikt (misbruikt?) als aanleiding om religieuze meningsverschillen uit te vechten. Ging die battle eerst tussen overwegend seculiere evolutie-aanhangers en christenen, nu gaat hij steeds meer tussen christenen onderling. In het ene kamp zitten mensen met een brede opvatting van christelijke waarheid, waarin ook plaats is voor wetenschap. In het andere bevinden zich de Dorenbossen, die helemaal niet geïnteresseerd zijn in de wetenschappelijke basis van de evolutiebiologie. Anders zouden ze direct hebben toegegeven dat ze de kennis missen om er op tv stellige uitspraken over te doen. In plaats daarvan creëeren ze aan de hand van ideologisch getinte, quasi-wetenschappelijke bronnen een controverse, om daarmee hun fundamentalistische punt te maken (welke is: alles buiten het christendom is slecht, met name de moderne wetenschap/tijdsgeest). Tegen hen zou ik willen zeggen: als het je puur om geloof te doen is, zeg dat dan, en laat Darwin erbuiten! Die man heeft z'n rust verdiend; je 200 jaar lang omdraaien in je graf is erg vermoeiend.

Mensen prikken door zulke tactieken heen, wat hun weerzin tegen religie alleen maar vergroot. Niet dat vooruitstrevende christenen zoals Arie "Epic Monster Jaw" Boomsma het tij kunnen keren. Hoewel ik opwekkingen (christenjargon voor religieuze massahysterie) niet helemaal uit kan sluiten, zal het orthodoxe christendom de komende decennia blijven slinken in Nederland. Maar een modern denkende Evangelische Omroep zal tenminste in contact blijven met de pluriforme maatschappij, en zo voor onderling begrip zorgen. En dat is toch ook wat waard.


In het laatste deel: De Langverwachte Creatiefolder - inlijsten of verbranden?