29-07-2010

Recensie: With the Old Breed: At Peleliu and Okinawa

Haal eerst even diep adem, en stel je dan het volgende voor: Je gaat met een paar duizend piepjonge soldaten aan land op een eiland van enkele vierkante kilometers groot. Je weet dat er duizenden Japanners je opwachten in grotten en bunkers. Ze zijn gehersenspoeld om jou met hart en ziel te haten. Er is te weinig drinkwater, terwijl de zon als een genadeloze hittelamp aan de hemel staat. De grond is van hard en scherp koraal, de weinige bomen zijn al door granaten gekortwiekt.

Overal om je heen liggen lijken van dode vijanden; alle stadia van ontbinding voltrekken zich voor je ogen. De misselijkmakende lucht die de lichamen verspreiden wordt vermengd met die van weggegooide rantsoenen en uitwerpselen. Zoals heel veel andere soldaten lijdt je aan diarree, maar de grond is te hard om je behoefte te kunnen begraven. Een verkoelend windje betekent slechts meer walgelijke stank. Het aantal grote, dikke bromvliegen - veel groter dan de huisvlieg - is geëxplodeerd sinds de gevechten begonnen. Je ziet ze van dode lichamen naar jouw zonet bereide maaltje vliegen. Ze zijn zo lui en volgevreten dat ze zich niet meer laten wegjagen, dus je plukt ze één voor één uit je bord. Je hebt overal jeuk en hebt een dikke laag olie, zweet en stof op elke centimeter van je lichaam. Al weken heb je je niet kunnen wassen of voldoende kunnen slapen. Toch moet je hyperalert blijven.

Overdag schieten Japanse mortieren en scherpschutters op alles wat beweegt, 's nachts sluipen infiltranten rond om schreeuwend en met een bajonet zwaaiend in schuttersputjes te springen... wie weet in de jouwe. Het geluid van de dierlijke kreten tijdens deze wanhopige gevechten, maar ook de onophoudelijke artilleriebombardementen maken je knettergek. Terwijl er om je heen zoveel granaten ontploffen dat je slechts een oorverdovend, continu geraas hoort, heb je het gevoel dat je ieder moment je verstand kunt verliezen. Tegelijkertijd voel je bij jezelf de redeloze haat tegenover de vijand toenemen, zozeer dat je uiteindelijk ook overgaat tot het uit monden hakken van gouden tanden bij dode Japanners. Hoe verder de strijd vordert, hoe minder vrienden je overhoudt - ze worden gewond of dood afgevoerd. Je hebt het gevoel dat je de Russische roulette zelf niet lang meer kunt ontlopen.

Dit was het eiland Peleliu voor Eugene "Sledgehammer" Sledge, soldaat van het United States Marine Corps. Zijn verslag van zijn training en inzet op Peleliu en Okinawa vormde een belangrijke bron van informatie voor de HBO-miniserie The Pacific. Hoewel de miniserie me wat tegenviel door een gebrek aan (emotionele) diepgang, was ik benieuwd naar het persoonlijke frontverslag van deze jonge soldaat. Zoveel zijn er namelijk niet over WOII, laat staan de campagne in de Grote Oceaan. Pas tijdens en na de Vietnamoorlog nam de publicatie van memoires een grote vlucht.

Ik ben halverwege de in totaal 344 pagina's. Peleliu is nog niet ontdaan van de laatste Japanners en de landing op Okinawa moet nog plaatsvinden, maar Sledge is er nu al in geslaagd me nog meer te laten doordringen van de zinloosheid van oorlog. De passage over een intelligente Marine die Sledge toevertrouwt dat hij graag neuroloog wil worden omdat de menselijke geest hem fascineert, maar die tragisch sneuvelt, vat de hele tragedie perfect samen. Het boek is soms hartverwarmend als Sledge verhaalt over de kameraadschap tussen de Marines, bij vlagen zelfs poëtisch, maar altijd gedetailleerd en informatief, spijkerhard en vooral heel erg eerlijk.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten