Bidden is gokken
Mensen die bidden, zijn ervan overtuigd dat gebed werkt. Dat het iets teweeg brengt, om het maar heel algemeen te zeggen.
Wat mij interesseert zijn de keren dat er gebeden wordt om iets tastbaars of een specifieke 'externe' gebeurtenis, iets wat plaatsvindt buiten de directe invloedssfeer van de persoon die bidt. Dus niet om een goed gemaakt tentamen of iets subjectiefs als rust of troost. Als gelovigen de keren dat er na zo'n type gebed niets gebeurde tegenover de keren dat er wél iets gebeurde zouden zetten, worden ze denk ik niet vrolijk. Puur omdat hun gebed in verreweg de meeste gevallen niet verhoord werd en het 'slagingspercentage' zodoende niet boven het statistische begrip toeval uitstijgt. Experimenteel onderzoek bereikte dezelfde conclusie. Mijn stelling is dat men de neiging heeft om positieve resultaten van gebed te onthouden, en de keren dat er niets gebeurde snel te vergeten.
Ik zal een voorbeeld geven van die selectieve manier van onthouden. Ik stond zonet onder de douche, terwijl ik een pakketje verwachtte. Opeens had ik het sterke gevoel dat de bezorger op dat moment aan de deur zou komen. Zou je net zien! Ik kon moeilijk halfnaakt en met shampoo op mijn kop de deur opendoen. Vervolgens dacht ik: als hij nu daadwerkelijk aanbelt, zou ik achteraf kunnen denken: "Hee, dat was geen toeval, ik heb voorspellende krachten!", om maar iets niet plausibels te noemen. Als hij echter niet zou verschijnen, zou ik mijn gedachtenspinsel waarschijnlijk vergeten. Het verwachte gevolg zou uitblijven, er zou geen schijnbaar oorzakelijk verband zijn waar we als mensen zo van houden, en dus geen reden om kostbare geheugenruimte aan die gedachte op te offeren. Het is niet moeilijk om een parallel te trekken naar gebed.
Bidden blijft populair, mede (er zijn natuurlijk meer redenen) omdat mensen zich optrekken aan de weinige keren dat het aantoonbaar resultaat lijkt te hebben. Alleen is de gebedsverhoring dan vergelijkbaar met het met een dobbelsteen gemiddeld één keer per zes pogingen werpen van het nummer zes. Maar het is niet echt schokkend wat ik beweer. Zelfs de meeste gelovigen zullen het met me eens zijn dat geloven, en dus ook bidden, irrationeel is. Niemand lijkt te verwachten dat ieder gebed wordt verhoord (ook al suggereren Matth. 21:22 en Joh. 16:24 wat anders). Hoe dan ook, ik zie de zin van bidden niet in, al was het maar omdat ik denk dat je dan tegen niemand in het bijzonder praat. Als er geen daadwerkelijk oorzakelijk verband lijkt te zijn tussen gebed en resultaat, is het verstandiger de dingen waarop je geen invloed hebt op hun beloop te laten.
Voor mij werkt dat prima, ook vandaag weer. Er werd gelukkig niet aangebeld tijdens het douchen, maar toen ik meteen erna fris en welriekend mijn postvak checkte, lag het pakketje er opeens in! Toeval, of...?
Wat mij interesseert zijn de keren dat er gebeden wordt om iets tastbaars of een specifieke 'externe' gebeurtenis, iets wat plaatsvindt buiten de directe invloedssfeer van de persoon die bidt. Dus niet om een goed gemaakt tentamen of iets subjectiefs als rust of troost. Als gelovigen de keren dat er na zo'n type gebed niets gebeurde tegenover de keren dat er wél iets gebeurde zouden zetten, worden ze denk ik niet vrolijk. Puur omdat hun gebed in verreweg de meeste gevallen niet verhoord werd en het 'slagingspercentage' zodoende niet boven het statistische begrip toeval uitstijgt. Experimenteel onderzoek bereikte dezelfde conclusie. Mijn stelling is dat men de neiging heeft om positieve resultaten van gebed te onthouden, en de keren dat er niets gebeurde snel te vergeten.
Ik zal een voorbeeld geven van die selectieve manier van onthouden. Ik stond zonet onder de douche, terwijl ik een pakketje verwachtte. Opeens had ik het sterke gevoel dat de bezorger op dat moment aan de deur zou komen. Zou je net zien! Ik kon moeilijk halfnaakt en met shampoo op mijn kop de deur opendoen. Vervolgens dacht ik: als hij nu daadwerkelijk aanbelt, zou ik achteraf kunnen denken: "Hee, dat was geen toeval, ik heb voorspellende krachten!", om maar iets niet plausibels te noemen. Als hij echter niet zou verschijnen, zou ik mijn gedachtenspinsel waarschijnlijk vergeten. Het verwachte gevolg zou uitblijven, er zou geen schijnbaar oorzakelijk verband zijn waar we als mensen zo van houden, en dus geen reden om kostbare geheugenruimte aan die gedachte op te offeren. Het is niet moeilijk om een parallel te trekken naar gebed.
Bidden blijft populair, mede (er zijn natuurlijk meer redenen) omdat mensen zich optrekken aan de weinige keren dat het aantoonbaar resultaat lijkt te hebben. Alleen is de gebedsverhoring dan vergelijkbaar met het met een dobbelsteen gemiddeld één keer per zes pogingen werpen van het nummer zes. Maar het is niet echt schokkend wat ik beweer. Zelfs de meeste gelovigen zullen het met me eens zijn dat geloven, en dus ook bidden, irrationeel is. Niemand lijkt te verwachten dat ieder gebed wordt verhoord (ook al suggereren Matth. 21:22 en Joh. 16:24 wat anders). Hoe dan ook, ik zie de zin van bidden niet in, al was het maar omdat ik denk dat je dan tegen niemand in het bijzonder praat. Als er geen daadwerkelijk oorzakelijk verband lijkt te zijn tussen gebed en resultaat, is het verstandiger de dingen waarop je geen invloed hebt op hun beloop te laten.
Voor mij werkt dat prima, ook vandaag weer. Er werd gelukkig niet aangebeld tijdens het douchen, maar toen ik meteen erna fris en welriekend mijn postvak checkte, lag het pakketje er opeens in! Toeval, of...?
- label:
geest
Je hebt natuurlijk gelijk dat je er statistisch niet zo gek veel mee op schiet. Wat moeilijker te meten is is de betekenis die een gebedsverhoring in iemands leven heeft.
BeantwoordenVerwijderenLos daarvan is mijn gebed veel minder gericht op het uitoefenen van invloed op omstandigheden (om het maar eens afstandelijk te zeggen), maar veelmeer op het contact met God. Doet het gebed niets in de wereld, dan doet het in elk geval iets met mee.
Tot slot een andekdote die aan moeder Theresa toegeschreven wordt:
Een journalist interviewde moeder Theresa en vroeg naar haar tijd met God. “Als u bidt”, vroeg hij, “wat zegt u dan tegen God?”
“Oh, meestal niet veel. Ik luister”, antwoordde moeder Theresa.
“Dus u luistert… wat zegt God dan tegen u?” vroeg de journalist.
“Oh, meestal niet veel, Hij luistert”, antwoordde moeder Theresa.
De journalist keek haar verbouwereerd aan.
“U begrijpt niet veel van gebed, hè?” zie moeder Theresa.
ruben
Ja, heb de rol van gebed als communicatiemiddel ongemeld gelaten. Bedankt voor de toevoeging.
BeantwoordenVerwijderenIk zou het persoonlijk wel lastig vinden om vol overtuiging te communiceren als 'concrete' gebedsverhoring toeval lijkt.
Interessante anekdote, moeder Theresa zegt dus ongeveer dat gebed voor haar vooral neerkomt op openstaan voor communicatie dan daadwerkelijk communiceren. Enne, ik ben zeker de domme journalist uit het verhaaltje? :)
Over communicatie met God kan ik helaas weinig prikkelends schrijven, het is te subjectief. Maar het is ergens wel goed dat sommige dingen onaantastbaar blijven...
Het zou leuk zijn als je voorbeelden gaf van externe gebeurtenissen. Kijk, je zou kunnen bidden om een toffe auto, maar het lijkt me duidelijk dat de kans dat dat gebed in vervulling gaat erg klein is en waarschijnlijk zelfs 0.
BeantwoordenVerwijderenWaarom zou dat zijn? Volgens mij omdat je bidden als een geestelijke gebeurtenis/communicatiemiddel moet zien. Met andere woorden, bidden is irrationeel net zoals inderdaad geloof in een God. Wil dat zeggen dat het dan niet waar kan zijn, geen realiteit kan zijn? Zeker niet! Als God rationeel te verklaren zou zijn, zou Hij geen God meer zijn, maar Hij kan nog wel degelijk werkelijkheid zijn.
Aangezien God geen waarde hecht aan een nieuwe auto zal Hij dat gebed ook niet (snel :)) verhoren. Hij hecht echter aandacht aan jou! Dus als je juist die subjectieve dingen (bijv kracht voor een moeilijk tijd, wijsheid voor een beslissing..) vraagt zal hij je gebed verhoren. Dat is inderdaad zeker, want er staat: vraag en je zal ontvangen.
Je zou God kunnen vragen om wijsheid en Hij zou je een aantal moeilijke zaken voorleggen om op te lossen. Zou de wetenschap die twee aan elkaar relateren? Nee, ze zou denken:" Kijk hij vraagt om wijsheid, maar krijgt het niet. Had hij maar om voorspoed gevraagd, want het gaat helemaal niet zo goed met hem". Gods wegen zijn ondoorgrondelijk.
Meestal vraag je om iets wat in je eigen ogen perfect lijkt en krijg je iets dat echt het tegenovergestelde lijkt achteraf gezien blijkt dat het daar ook mee ging en vaak zelfs beter dan met wat je zelf als perfect bedacht had. Tenminste dat is mijn ervaring en ook de ervaring van mensen om me heen.
Mijns inziens is gebed dus een subjectief gebeuren en daarom niet met statistiek te bestuderen. God en zijn manieren zijn niet met ons verstand te bevatten. Een God is per definitie oneindig wijzer dan wij. Elke poging om met onze kennis te bewijzen dat God niet bestaat of zijn manieren niet werken, is dus ook per definitie onmogelijk.
Martijn Luimes
Aha neef, jij was dus die Martijn die laatst al een berichtje achterliet!
BeantwoordenVerwijderenDank je voor je uitgebreide reactie op mijn stukje. Net als Ruben definieer je gebed op je eigen manier, namelijk als iets geestelijks. Feit is dat andere gelovigen ook bidden voor materiële zaken of externe gebeurtenissen. Dat wordt nergens verboden in de Bijbel, maar zelfs aangemoedigd in bepaalde gevallen, voor zover ik weet. Een voorbeeld is genezing van zieken. Zodra mensen zoiets gaan doen, kun je gaan meten. Wat ze vragen is immers tastbaar, onderzoekbaar. Mijn stelling is dus dat dat ontnuchterende gevolgen heeft.
Het is trouwens niet mijn bedoeling te bewijzen dat God niet bestaat (je kunt zijn bestaan hoogstens minder aannemelijk maken), maar te illustreren dat bidden voor christenen misschien heel vanzelfsprekend is, maar voor de buitenwacht niet, mede door dingen als datgene waar ik over schreef. Ik probeer mezelf en anderen een beetje te prikkelen, aan het denken te zetten, that's all. Als dat lukt, kan iedereen daar z'n voordeel mee doen.
Het is helemaal niet zo'n heel raar idee dat God auto's schenkt. Want wat als een zendeling absoluut een toffe 4x4 nodig heeft om zijn werk te doen in de jungle? Vragen om iets materieels hoeft niet zelfzuchtig te zijn.
Een vraagje: je zegt dat je soms voor iets bidt en vervolgens iets anders ontvangt, waardoor dingen beter gaan dan je zelf had bedacht. Maar eigenlijk maakt het dan niet uit wát er gebeurt, de oplossing wordt sowieso toegeschreven aan God... toch? Is dat niet wat makkelijk?
Je hebt gelijk bidden is is zoals online Gokken.. soms win je en soms moet je verloren.
BeantwoordenVerwijderen